BUGÜNKÜ
SINIRLARIMIZ HANGİ TARİHLERDE
OLUŞTU?
Yaklaşık 1000 Yıl Hüküm süren ve sınırları Yemenden Kuzey
Afrika’ya ve Viyana’ya kadar oluşan Osmanlı imparatorluğu sınırları, gerileme
döneminin ardından Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasıyla son şeklini almıştır.
Bugünkü sınırlarımızın çoğu yakın bir geçmişte
oluşmuştur. Oluşan sınırlarımıza göre ülkemizin yüz ölçümünün engebeler
dahil 784578 Km Kare, engebeler yok sayılarak bir düzlem halinde düşünüldüğünde
ise 779452 Km Kare olduğunu görmekteyiz.
Çok eski zamanlarda gerçekleşmiş olduğunu sandığımız
bütün bu olayların aslında yakın bir geçmişte olduğunu ve bugün aramızda
yaşayan ve yaşları 80 yada 90 yaşında olan insanların bütün bunları
yaşadığını söylediğimde hayretler içersinde kalındığını gördüm.
Saltanatın 16.03.1920. Tarihinde sona erdiğini göz ününe alırsak,
Çanakkale Zaferlerinin 88. Sini kutladığımız 18.03.2003. Tarihinde bile bugünleri
gören insanların hala aramızda yaşadığını unutmamamız gerekir. Bizler, yakın
bir tarihte gelişen bu olayları kendimizden çok uzak görsekte gerçekler öyle
değildir. Aramızda hala Osmanlı Döneminde doğan o günleri yaşayan ve hayatta olan
insanlar var. Yaşanan olaylar tarih dilimine göre çok yakındır ve tazedir.
Sizlere sınırlarımızın son halini aldığı anlaşmaları ve
tarihlerini sunarak bilgilerinizi tazelemekte yarar görüyorum.
- Yunanistan ve Bulgaristan
sınırı: Lozan Anlaşması 24.07.1923.
Yunanistan sınırı uzunluğu: 212 Km.
Bulgaristan sınırı uzunluğu: 269 Km.
- Ermenistan Gürcistan sınırı: Moskova Anlaşması 16.03.1921.
Kars Anlaşması 13.10.1921.
Ermenistan Gürcistan sınırı uzunluğu: 610 Km.
- İran sınırı: Karsı Şirin Anlaşması 07.05.1639.
Tahran İhtilafnamesiyle yapılan ufak değişiklikler
29.05.1937.
İran sınırı uzunluğu: 454 Km.
- Irak sınırı: Ankara Anlaşması 05.06.1926.
Irak sınırı uzunluğu: 331 Km.
- Suriye sınırı: Ankara Anlaşması 20.10.1921.
Suriye sınırı uzunluğu: 877 Km.
- Hatay: Hatay’ın Türk Sınırları içersine girmesi 23.06.1939. |
Irak sınırımızın nasıl oluştuğunu biraz
açmakta yarar görüyorum. Mondros Mütarekesi Ateşkes imzalandığı zaman İngilizler
Musul’un 30 km. Güneyindeydiler. Ateşkese uymaları gerekirken ileri harekata devam
ederek Musulu ele geçirdiler. Yani Musul kurtuluş savaşı başlarken ilan edilen
misak-ı milli sınırları içinde idi. Bu bölge Türkiye’nin elinden zorla ve
diplomatik oyunlarla alınmıştır.
Zamanın şartlarına uygun olarak bölgede suni bir Irak devleti
kurulmuştur. Bütün ekonomik olumsuzluklarına rağmen Türkiye 70 Yılı aşkın bir
zamandır 1926 Ankara Anlaşması şartlarına aynen uyarak tüm sınırlarımızda
olduğu gibi Irak sınırını ve Irakın toprak bütünlüğünü resmen tanımıştır.
Amerikanın müdahalesiyle Irakta ve Ortadoğu da haritaların
değişmesi ihtimali son derece endişe vericidir. Irakın toprak bütünlüğünün
sağlanamaması Ortadoğu da İsrail örneğinde olduğu gibi yeni bir kanayan yaraya
neden olabilecektir. Türkiye, Irak’ın toprak bütünlüğüne saygı duyarak
barışçı tutumunu 1926 Ankara Anlaşmasına uyarak göstermiştir. Aynı
duyarlılığı Amerika ve İngiltere göstermeli ve bölgedeki barışın devam etmesi
için ellerinden geleni yapmalıdırlar.
|