Hasan Yaşar Özfidan Yazıyor...  ozfidan@haberx.com
BORCU BORÇLA ÖDEMENİN SONU BATMAKTIR!
06.04.2003, 13:38 Borcunu borçla ödeyen esnaf eninde sonunda batmaya mahkum kalmaktadır. Aynı durum devletler içinde geçerlidir.

       BORCU BORÇLA ÖDEMENİN SONU BATMAKTIR!

Hükümetler şimdiye kadar borcu borçla ödeme yöntemini seçmişler ve borçlarımızın bir çığ gibi büyümesine neden olmuşlardır. Ticaret hayatında da bilindiği gibi borcu borçla ödemenin sonu yoktur. Borcunu borçla ödeyen esnaf eninde sonunda batmaya mahkum kalmaktadır. Aynı durum devletler içinde geçerlidir. Şimdi sizlere fazla detaya girmeden genel anlamda bazı rakamlar vermek istiyorum.

İçinde bulunduğumuz 2003 Yılı için öngörülen GSMH 354.6 Katrilyon Lira. (182.4 Milyar Dolar.)

2003 Mali Yılı Konsolide bütçe giderleri 145.9 Katrilyon Lira. (75 Milyar Dolar.) Milli Gelirin % 41.11 ni teşkil etmektedir.

2003 Mali Yıl Konsolide bütçesinde toplam faiz ödemeleri 65.9 Katrilyon Lira. (33.9 Milyar Dolar.) Bütçenin % 45.16 nı teşkil etmektedir.

Toplam borcumuz 157.4 Milyar Dolar. GSMH nın % 86.29 nu teşkil etmektedir.

GSMH: Bir ulusal ekonomide belirli bir dönem içinde, genellikle bir takvim yılı içinde üretilen mal ve hizmet değerlerinin toplamıdır.

KONSOLİDE BÜTÇE: Toparlanmış, bütün kalemleri biraraya getirilmiş bütçe.

REEL FAİZ: Enflasyondan arındırılmış faiz.

Verilen rakamlar bütçenin GSMH daki payının ve Bütçedeki borç faizlerinin payının % 50 seviyelerinde olduğunu, bununda piyasalara gerekli hareketi sağlayacak likiliteyi sağlayamadığını göstermektedir. Bunun için bütçenin GSMH daki payının % 50 lerden % 20 lere düşürülmesi gereği vardır. Bu orana ulaşmak için ya GSMH yı büyütmek lazım, yada bütçeyi küçültmek lazımdır. GSMH yı büyültemeyeceğimize göre bütçeyi küçültmekten başka çaremiz kalmamaktadır.

Burada akla gelen ilk şey bütçenin % 45.16 sını teşkil eden borçların bütçe kalemlerinden çıkarılması gelmektedir. Bunun için borçlarımızın faizleriyle birlikte tamamının 3 Yıl süreyle ötelenmesi yerinde olacaktır. Böylece önümüzdeki 3 Yıl bütçe küçülecek ve faiz dışı fazla ekonomiye akacaktır. Yatırımların bütçedeki payı arttırılacak ve ekonomide canlılık sağlanmış olacaktır. Belirlenen bu süre içinde kendi ayaklarımız üzerinde durmayı başararak ileriki tarihlerde borçlarımızı borç almadan ödeyebilecek duruma gelebileceğiz.

Ekonomiden Sorumlu Ali Babacan “Borç ödemekle azalır.” Demiştir. Bende kendilerine borcu borçla ödeme yöntemiyle borçlarımızın bir çığ gibi büyümesinden öte hiçbir yere gidilemeyeceğini söylemek istiyorum. Dediklerinin doğru olması için borçlanmadan borçların ödenmesi gerekmektedir. Borçlar büyüdükçe yeni borçlanmaları daha yüksek faizlerle ve daha kısa vadelerle yapmaktan başka çare kalmayacağı gerçeği gözardı edilmemelidir. Buda “Borçlar büyüdükçe ters orantılı olarak vadesi azalır.” Teorimi doğrulamaktadır.

Borcu borçla ödeme yönteminde borç stoğu artacaktır. Borç stoğu arttıkça borçlanma zorlaşacaktır. Kısa vadeli ve yüksek faiz oranlarından başka borçlanma şansı kalmayacaktır. Buda % 10 olması gereken reel faiz Oranlarının yüksek seyretmesine yol açmaktadır.

Yetkililerin ve bazı bilim adamlarının borcun döndürülebilir olduğu, borçlanma yönünden bir sıkıntının olmadığı söylemi ise kısa vadeli çözüm önerilerinden öteye gitmemektedir.

Değindiğim bu kısır döngüden kurtulmak için daha önceki hükümetlerin kısa vadeli, günü birlik çözüm yöntemi olarak uyguladığı borcu borçla ödeme yönteminden vazgeçilmelidir. Daha radikal tedbirlere başvurulmalıdır.

Mesele devlet kasasının içine para doldurulması değildir. Mesele devlet kasasının altındaki deliklerin kapatılmasıdır. Bunun için yasal düzenlemelerin yapılmasıdır. Daha öncede halkımız parmaklarındaki yüzükler dahil ellerindeki her şeyi devlete bağışlamıştı. Ama sonunda yine bugünlere gelindi.

Diyelim borçlarımız sıfırlandı. Bu duruma tekrar gelmeyeceğimizi kim garanti edebilir? Asıl mesele, borçlarımızdan kurtulmakla birlikte bizleri borç batağına sürükleyen mekanizmayı tespit etmek ve devlet kasasının altındaki bu kara deliği kapatmaktır. Yanmakta olan bir binada yangını söndürmek yerine yanan yerleri tamir etme çabaları nasıl sonuç vermezse, devlet kasasının altındaki deliği kapatmadan kasayı doldurma çabaları da sonuç vermeyecektir.

Kara deliklerden biri olan batık bankalara son derece dikkat edilmelidir. Ek vergilerin devlete getireceği ek kaynağın 1 Milyar Dolar bile etmediği günümüzde batık bankaların devlete olan maliyetinin 39 Milyar Dolar olması son derece endişe vericidir. Bütün bunların faturasını millet ödemektedir. Bankaları batan kişilerin ise mal varlıklarından bir şey kaybetmemesi ve debdebeli yaşamlarına devam etmesi halkımızı son derece rahatsız etmektedir. Bununla ilgili kanunlardaki yasal boşluklar acilen giderilmelidir.